Schmidt Çekici Testi ile Yüzey Sertliği Ölçümü

Yüzey Sertliği ile Basınç Dayanımı Arasındaki İlişki

Schmidt çekici, yüzeye yakın bölgenin sertliğini ölçüyor. Betonun yüzeyi ne kadar sertse, basınç dayanımı da genellikle o kadar yüksek oluyor. Ancak bu ilişkiyi birçok faktör etkiliyor. Karışım oranları, agrega boyutu ve dağılımı, kür süresi ve ortam koşulları bunlar arasında yer alıyor. Örneğin nemli yüzeyler düşük R değeri veriyor. Bu durum, betonun olduğundan daha zayıf görünmesine yol açıyor. Bu nedenle ölçümden önce yüzeyin kuru ve temiz olması gerekiyor. Aynı şekilde pürüzlü veya gevşek parçacıklı yüzeyler ölçüm sonucunu düşürüyor. Ölçümden önce yüzey düzgünleştiriliyor.

Beton içindeki agrega konumu da sonucu etkiliyor. Büyük agrega parçasına denk gelen ölçüm noktası yüksek değer veriyor. Zayıf harç bölgesi veya hava boşluğuna denk gelirse R değeri düşüyor. Eski betonlarda yüzeyde karbonatlaşma oluşuyor. Bu tabaka, yüzeyi yapay şekilde sertleştiriyor. Bu nedenle R değeri yüksek çıkıyor. Ancak bu yüksek değer, iç yapının dayanımını yansıtmıyor. Gerçek dayanım için iç bölgeyle korelasyon kuruluyor. Bu yüzden Schmidt çekici testi genellikle ultrasonik testler veya karot ile birlikte değerlendiriliyor. Böylece daha doğru sonuç elde ediliyor. Ölçümler, yapının çeşitli bölgelerinde alınarak genel bir dayanım profili oluşturuyor.

Schmidt Çekici Cihaz Tipleri ve Çalışma Yapısı

Teknisyenler Schmidt çekiciyi, metal bir silindir gövde içine yerleştirilen mekanik parçalarla tasarlıyor. Ayrıca klasik modeller, yay, çekiç, kilit mekanizması ve gösterge iğnesi içeriyor. Darbe sonrası çekiç geri sekiyor. Geri hareket miktarını mekanik iğne veya dijital sensör ölçüyor. Ölçüm öncesinde cihaz kalibrasyon anviline vurularak doğrulanıyor. Standart olarak 12 darbe yapılıyor, en düşük ve en yüksek değer çıkarılıyor. Kalan 10 değerin ortalaması alınıyor ve cihaz doğruluğu kontrol ediliyor. Kalibrasyon geçerli olursa test başlatılıyor.

Darbe yönü sonuçları etkiliyor. Yukarıya yapılan darbelerde yerçekimi etkisiyle sekme mesafesi artabiliyor. Aşağı yönlü darbelerde ise azalabiliyor. Bu yüzden cihaz açısına göre düzeltme katsayısı uygulanıyor. Üreticiler, bu düzeltmeler için özel tablolar sağlıyor. Yüzey yönüne göre doğru dönüşüm katsayılarını kullanmak güvenilir sonuçlar veriyor.

Schmidt Çekici Testinde Kalibrasyonun Önemi ve Uygulama Detayları

Schmidt çekici testi, doğru sonuçlar verebilmesi için düzgün kalibrasyon gerektiriyor. Cihaz, kalibrasyon anviline belirli sayıda darbe uygulanarak kontrol ediliyor. Yay mekanizması düzgün çalışıyor olmalı. Eğer cihaz fabrika ayarlarından sapıyorsa, sonuçlar hatalı oluyor. Bu yüzden her test öncesi kalibrasyon şart oluyor. Darbe sayısı genellikle 12 oluyor. En düşük ve en yüksek iki değer çıkarılıyor. Geriye kalan 10 değerin ortalaması alınıyor. Bu değer cihazın standart limitleri içindeyse test geçerli sayılıyor. Eğer sapma büyükse, cihazın bakımı yapılıyor.

Teknisyen, kalibrasyondan sonra ölçüm yapacağı yüzeyi hazırlıyor. Yüzeyde boya, sıva veya gevşek parçalar varsa bunları temizliyor. Yüzey nemliyse kurutuluyor. Ayrıca test yüzeyi kuru, pürüzsüz ve temiz oluyor. Yüzey çok pürüzlüyse taşlama taşı kullanılarak düzeltiliyor. Ayrıca ölçüm sırasında cihaz yüzeye dik tutuluyor. Eğik ölçümler hatalı sonuçlar doğuruyor. Her darbe sonrası ölçülen değer kayıt altına alınıyor. Ayrıca kullanıcı, analog cihazlarda değeri manuel olarak okuyor. Dijital cihazlarda ise ekran üzerinden değeri doğrudan görüyor. Her ölçüm sonrası yay tekrar kuruluyor ve yeni darbe yapılıyor.

Geri Tepme Verilerinin Yorumlanması ve Değerlendirme Yöntemleri

Her test bölgesinden genellikle 10 darbe alınıyor. Teknisyen, darbe değerleri arasında büyük fark görürse testi tekrarlıyor. ASTM standartlarına göre ±6 R birimi dışındaki verileri ölçümden çıkarıyor. Eğer 2’den fazla değer dışarda kalırsa test geçersiz oluyor. Bu durumda yeni ölçüm yapılması gerekiyor. Ayrıca geriye kalan değerlerin ortalaması alınıyor ve test sonucu belirleniyor. Ortalama R değeri, kalibrasyon eğrisiyle kıyaslanarak basınç dayanımı tahmini yapılıyor. Bu eğriler üretici firmalar tarafından sağlanıyor. Beton sınıfı bu eğrilerden tahmin ediliyor. Örneğin, C30 beton için R değeri genelde 30–35 arası oluyor.

Test raporuna ölçüm açısı, yüzey durumu ve ortam koşulları da yazılıyor. Eğer ölçüm tavan altı gibi zor bir açıdan yapılıyorsa düzeltme katsayısı uygulanıyor. Aşırı sıcak ya da donmuş beton test edilmiyor. Bu koşullar sonucu etkileyebiliyor. Uygun sıcaklık aralığı genelde 0–50°C arası oluyor. Ayrıca kenar etkilerinden kaçınmak için ölçüm noktası eleman kenarından en az 50 mm içeride seçiliyor. Darbe noktaları arasında da minimum 25 mm mesafe bırakılıyor. Bu kurallar, doğru ve tekrarlanabilir ölçüm için gereklilik taşıyor.

Schmidt Çekici Cihazlarının Tipleri ve Kullanım Alanlarına Göre Seçimi

Schmidt çekici farklı tiplerde üretiliyor. Tip N, 2.207 Nm darbe enerjisi ile standart betonda kullanılıyor. L, 0.735 Nm darbe enerjisi ile daha zayıf veya ince elemanlar için uygun oluyor. Tip M ise 29.43 Nm enerji ile çok sert ve hacimli malzemelerde tercih ediliyor. Her cihaz tipi farklı uygulama senaryoları için geliştiriliyor. Örneğin, Tip L özellikle doğal taşlar, tarihi yapılar veya hassas elemanlarda kullanılıyor. Tip M ise yüksek dayanımlı beton veya granit gibi sert malzemelerde tercih ediliyor. Doğru cihaz seçimi, testin doğruluğunu doğrudan etkiliyor.

Modern dijital modeller, ölçüm verilerini hafızada tutuyor ve veri aktarımı sağlıyor. Bu cihazlar kullanıcıya hem kolaylık hem de daha az hata payı sunuyor. Geri yaylanma katsayısı gibi ek parametreleri de ölçüyor. Bu özellikler sayesinde malzemenin sadece yüzeyi değil, daha kapsamlı mekanik tepkileri de analiz ediliyor. Bu veriler, yapı mühendislerinin değerlendirme ve karar sürecine büyük katkı sağlıyor. Ayrıca projelerde kalite kontrol ve bakım planlamasında da bu cihazlardan destek alınıyor. Güncel cihazlar, gelişmiş yazılım desteğiyle birlikte çalışarak sahada zamandan tasarruf sağlıyor.

Schmidt Çekici Testinin Uygulama Alanları

Schmidt çekici testi, başta inşaat olmak üzere birçok sektörde aktif olarak kullanılıyor. Betonarme yapılarda yaygın olarak tercih ediliyor. Mevcut yapıların dayanımını incelemek için hızlı ve etkili bir yöntem oluyor. Yapıya zarar vermeden dayanım tahmini yapılmasını sağlıyor. Taşıyıcı sistemlerin genel durumu hakkında bilgi veriyor. Kolon, kiriş, döşeme gibi elemanlar arasında dayanım farklılıkları bu testle ortaya çıkıyor. Bu sayede hangi bölgenin daha zayıf olduğu kolayca belirleniyor.

Yeni yapılar için kalite kontrol amacıyla kullanılıyor. Betonun standarda uygun dökülüp dökülmediği yerinde test ediliyor. Ayrıca mevcut yapılarda zamanla malzeme zayıflaması olup olmadığı gözlemleniyor. Yangın, donma-çözülme, kimyasal etkiler gibi dış faktörler yüzey dayanımını düşürebiliyor. Schmidt çekici ile bu etkiler tespit ediliyor. Betonarme yapıların periyodik kontrolü de bu testle yapılıyor. Yıllar içinde beton dayanımındaki değişimler takip ediliyor. Eğer belirli bölgelerde R değeri beklenenden düşük çıkarsa, o bölgede detaylı inceleme planlanıyor.

Schmidt Çekici Testinin İnşaatta Örnek Kullanım Senaryoları

Schmidt çekici testi, şantiyelerde kalıp söküm zamanını belirlemede işe yarıyor. Genç betonun yeterli sertliğe ulaşıp ulaşmadığı tahmin ediliyor. Bu sayede erken kalıp alma riski azaltılıyor. Ayrıca dayanımın zamana bağlı gelişimi izleniyor. Erken yaşta düşük çıkan R değeri, ilerleyen günlerde artış gösteriyorsa beton gelişimi sağlıklı ilerliyor demektir. Bu yöntem, maliyetli laboratuvar testleri yapılmadan ilk izlenimi sağlıyor.

Schmidt çekici testi, tek başına kesin dayanım vermiyor. ASTM standartları da bu noktaya dikkat çekiyor. R değeri yalnızca kıyaslama ve ön değerlendirme için kullanılıyor. Yapının kabul veya reddi için tek başına yeterli olmuyor. Bu nedenle önemli kararlar için karot, ultrasonik hız gibi ek testler yapılıyor. Bu yöntemlerin birlikte kullanılması, genel yapısal değerlendirmede daha sağlıklı sonuçlar veriyor. Böylece mühendisler doğru ve güvenilir kararlar alıyor.

Jeoteknik ve Kaya Mekaniğinde Schmidt Çekici Uygulaması

Schmidt çekici testi sadece betonda değil, kayalarda da uygulanıyor. Jeoteknik mühendisleri ve jeologlar bu testi saha çalışmalarında sıklıkla kullanıyor. Kaya yüzeylerine çekiç darbesi yapılarak yüzey sertliği ölçülüyor. Ayrıca bu ölçümden kaya dayanımı hakkında fikir ediniliyor. Tek eksenli basınç dayanımı veya dolaylı çekme dayanımı gibi parametreler tahmin ediliyor. Bu bilgiler, şev stabilitesi analizlerinde işe yarıyor.

Farklı kaya birimlerinde Schmidt değeri alınarak zayıf zonlar tespit ediliyor. Ayrıca kaya kütle kalitesini belirlemede kullanılan RMR gibi sınıflamalarda da R değeri referans alınıyor. Schmidt çekici, geomorfoloji ve buzul bilimi gibi alanlarda da kullanılıyor. Kayaların atmosferik aşınmaya uğrayıp uğramadığı yüzey sertliğinden anlaşılıyor. Yeni açığa çıkan ve uzun süre maruz kalan yüzeylerin R değeri farklı oluyor. Böylece yüzeylerin göreli yaşı hakkında bilgi elde ediliyor.

Schmidt Çekici ile Yapılan Yaşlandırma Testleri

Schmidt çekici testi, göreli yaş tayini (exposure-age dating) yöntemi olarak da kullanılıyor. Bu yöntem, kayaların aşınma derecesine bağlı yaş farklarını ölçüyor. Örneğin Patagonya’daki buzul morenlerinde bu yöntem uygulanıyor. Sert yüzeylerin daha eski olabileceği kabul ediliyor. Schmidt değerleriyle yüzeyin yaşı kabaca tahmin ediliyor. Bu yöntem, düşük maliyetli ve hızlı bir yöntem oluyor. Alan çalışmaları için pratik bir çözüm sunuyor.

Kaya testlerinde özel çekici tipleri kullanılıyor. Tip L çekici genellikle tercih ediliyor. Çünkü daha düşük darbe enerjisine sahip oluyor. Bu sayede hassas yüzeylerde test yapılabiliyor. ASTM D5873 standardı kaya çekici testi için temel referansı oluşturuyor. Kaya örneklerinin hazırlığı, yüzeyin temizliği ve cihaz tipi bu standartta tarif ediliyor. Ayrıca R değerinden tek eksenli dayanım tahmini yapılıyor. Bu korelasyonlar laboratuvar verileriyle destekleniyor.

Schmidt Çekici Testinin Tarihi Yapılardaki Kullanımı

Tarihi yapıların korunması özel test yöntemleri gerektiriyor. Bu yapılar hassas oldukları için tahribatsız yöntemler tercih ediliyor. Schmidt çekici testi, tarihi beton, taş veya tuğla elemanlarda yüzey sertliğini belirlemek için kullanılıyor. Örneğin, 1908 yılında yapılan Thorverton Köprüsü bu yöntemle analiz ediliyor. Beton dayanımı, karot yerine Schmidt çekici ile değerlendiriliyor.

Yapının farklı bölgelerinde R değerleri alınıyor, beton kalitesi belirleniyor. Böylece zayıf bölgeler tespit ediliyor ve onarım planı oluşturuluyor. Ayrıca yapıya zarar verilmiyor. Aynı yöntemle tarihi binaların kolon, kiriş ve döşemeleri değerlendiriliyor. Uzmanlar, hangi elemanların daha zayıf olduğunu belirliyor. Ayrıca bu yöntem, tarihi yapılarda hızlı ve hassas analiz yapmalarını sağlıyor.

Yığma Yapılarda ve Taş Binalarda Test Uygulamaları

Sadece betonarme değil, kagir (yığma) yapılarda da bu test kullanılıyor. Eski tuğla duvarların sağlamlık derecesi ölçülüyor. Tuğla ve harç sertliği karşılaştırılıyor. Yapılan araştırmalarda tuğla dayanımı ile R değeri arasında ilişki bulunuyor. Bu ilişki sayesinde dayanım tahmini yapılıyor. Yıkım yapılmadan duvarın durumu anlaşılıyor.

Doğal taşla inşa edilen yapılarda da test etkili oluyor. Kilise cepheleri, taş sütunlar veya süslemeler bu kapsamda değerlendiriliyor. Örneğin Floransa’da Pietra Serena taşları bu yöntemle analiz ediliyor. R değerleri ve ses hızı birlikte değerlendiriliyor. Bu kombinasyon, dayanımı daha doğru tahmin etmeyi sağlıyor. Taş yüzeylerdeki bozulma derecesi bu şekilde izleniyor.

Schmidt Çekici Testinin Saha Uygulama Yöntemleri ve Standartları

Schmidt çekici testinin güvenilir sonuçlar vermesi için belirli kurallara uyuluyor. Test süreci standartlara göre planlanıyor ve uygulanıyor. Bu standartlar, yüzey hazırlığından veri değerlendirmesine kadar her adımı kapsıyor. Yüzey düzgün, temiz ve kuru oluyor. Boya, sıva veya gevşek parçalar temizleniyor. Gerekirse taşlama taşıyla yüzey hafifçe düzeltiliyor. Yüzeyde su filmi varsa mutlaka kurutuluyor.

Test öncesi cihazın kalibrasyonu yapılıyor. Özel çelik bir anvil üzerine 12 darbe uygulanıyor. En yüksek ve en düşük değerler çıkarılıyor. Kalan 10 değerin ortalaması alınıyor. Eğer bu ortalama, cihazın fabrika değeriyle uyumluysa test geçerli kabul ediliyor. Aksi takdirde cihaz bakıma alınıyor. Cihaz testten önce tamamen kuruluyor ve düzgün şekilde yerleştiriliyor. Test sırasında cihaz yüzeye tam dik tutuluyor. Eğik tutuş sonucu saptırabiliyor. Özellikle tavan altı veya yatay konumda test yapılacaksa açı not ediliyor. Sonuçlara uygun düzeltme katsayısı uygulanıyor.

Test Noktası Seçimi ve Darbe Uygulaması

Her yapı elemanı için uygun test bölgesi seçiliyor. ASTM C805 standardına göre bir alandan en az 10 ölçüm yapılıyor. Bu ölçümler aynı yüzeyde, yaklaşık 30×30 cm’lik bir alanda toplanıyor. Ölçüm noktaları arasında minimum 25 mm mesafe bırakılıyor. Ayrıca kenar etkilerini azaltmak için ölçümler eleman kenarından en az 50 mm içeride yapılıyor. İnce elemanlarda, darbe arka yüze 100 mm’den daha yakın olmuyor. Aksi takdirde enerji yüzeye tam yayılmıyor.

Darbe sırasında cihaz bastırılıyor, yay mekanizması tetikleniyor. Kütle, plunjere çarpıyor ve geri sekiyor. Gösterge bu geri tepme değerini kaydediyor. Kullanıcı, analog cihazlarda göstergeyi sabitliyor ve değeri not ediyor. Dijital cihazlarda ise ekrandaki değeri görüyor ve hafızaya kaydediyor. Yay her darbeden sonra yeniden kuruluyor. Her darbe sonrası yüzey dikkatle inceleniyor. Agrega tanelerine veya hava boşluklarına denk gelen darbeler not edilmiyor. O noktadan yeni bir ölçüm alınıyor.

Verilerin Değerlendirilmesi ve Ortalama Hesaplaması

Bir test bölgesindeki 10 değerin ortalaması alınarak R değeri bulunuyor. Ancak bu ortalama alınmadan önce istatistiksel ayıklama yapılıyor. ASTM C805’e göre ±6 birim dışındaki değerler çıkarılıyor. Eğer bu tür değer sayısı ikiyi geçiyorsa, tüm test geçersiz oluyor. O bölgede yeni test yapılması gerekiyor. Ayıklanan verilerden elde edilen ortalama, o bölgenin geçerli R değeri oluyor. Bu değer kalibrasyon eğrileriyle karşılaştırılıyor.

Ayrıca on ölçüm arasındaki en yüksek ve en düşük değer farkı 12 birimi geçmiyor olmalı. Geçerse veri güvenilir kabul edilmiyor. Sonuç raporlanırken ölçüm yönü, yüzeyin durumu ve ortam koşulları not ediliyor. Bu bilgiler, R değeri ile basınç dayanımı arasındaki ilişkiyi daha doğru kurmayı sağlıyor. Örneğin, kuru yüzeyde alınan R değeri ile nemli yüzeyde alınan değer aynı yorumu vermiyor. Bu fark raporda belirtiliyor.

Schmidt Çekici Testi İçin Uygulanan Standartlar

Schmidt çekici testi çeşitli standartlara dayanıyor. En yaygın kullanılanı ASTM C805 standardı oluyor. Bu standart, sertleşmiş betonda geri tepme sayısının ölçülmesini tarif ediyor. Kalibrasyon, minimum darbe sayısı, veri ayıklama ve raporlama gibi konuları kapsıyor. Ayrıca bu testin tek başına yapının kabulüne veya reddine dayanak olamayacağını belirtiyor. Schmidt çekici yalnızca yüzey dayanımını gösteriyor. Derinlik dayanımı için ek testler gerekiyor.

Avrupa’da EN 12504-2 standardı geçerli oluyor. Bu standart, Schmidt çekici deneyinin nasıl uygulanacağını açıklıyor. Yüzey hazırlığı, cihaz doğrulaması ve ölçüm protokolü bu kapsamda değerlendiriliyor. Ayrıca EN 13791 standardı da önem taşıyor. Bu standart, mevcut yapılardaki beton dayanımının tahribatsız yöntemlerle nasıl tahmin edileceğini açıklıyor. Schmidt çekici verilerinin karot sonuçlarıyla kalibre edilmesini öneriyor. Bu sayede R değeri, daha güvenilir basınç dayanımına dönüştürülüyor.

Türkiye’de TS EN 12504-2 standardı kullanılıyor. Bu standart, Avrupa versiyonunun doğrudan tercümesini oluşturuyor. Ancak bazı kurumlar ASTM standardına göre test yapılmasını isteyebiliyor. Bu durumda her iki standardın temel farkları bilinmeli. Kaya malzemelerinde farklı standartlar geçerli oluyor. ASTM D5873 standardı, kaya çekirdeklerinde sertlik ölçümünü tarif ediyor. Ayrıca Uluslararası Kaya Mekaniği Birliği (ISRM), önerilen bir yöntem yayımlıyor. Bu doküman, düşük enerjili çekicilerin nasıl kullanılacağını belirtiyor.

Schmidt Çekici Testinin Saha Uygulama Örnekleri

Schmidt çekici testi, farklı coğrafyalarda birçok projede başarıyla uygulanıyor. Bu test, özellikle saha koşullarında hızlı değerlendirme için tercih ediliyor. Farklı yapı tiplerinde yapılan örnek uygulamalar, testin pratikliğini ve güvenilirliğini gösteriyor.

Deprem Sonrası Beton Kalite Analizi (Tunus, 2020)

2020 yılında Tunus’ta bir deprem sonrası bazı yapılar detaylı şekilde inceleniyor. Çalışmalarda, bazı betonarme yapıların tasarım dayanımını karşılamadığı ortaya çıkıyor. Şantiye uygulamalarında uygun olmayan beton kullanımı nedeniyle yapıların hasar aldığı belirleniyor. Schmidt çekici testi, bu yapılarda hızlı tarama için kullanılıyor. Zayıf bölgeler test yardımıyla tespit ediliyor. Ardından bu bölgeler detaylı incelemeye alınıyor. Test, deprem sonrası acil müdahale planlarında önemli rol oynuyor.

Köprü Taşıyıcı Ayaklarının İncelenmesi

Orta ölçekli bir karayolu köprüsünde sistematik bir test gerçekleştiriliyor. Köprünün taşıyıcı ayakları üzerinde farklı kotlardan R değerleri alınıyor. Teknisyenler, bu verileri harita üzerinde işaretliyor. Özellikle nehre yakın alanlarda düşük R değerlerini tespit ediyor. Sülfatlı toprak etkisiyle bu bölgelerin zayıfladığı tahmin ediliyor. Daha sonra bu bölgelerden karot numunesi alınarak laboratuvar testleri yapılıyor. İlk saha gözlemleri doğrulanıyor. Bu örnek, Schmidt çekici ile ön analiz yapmanın önemini vurguluyor.

Okul Binası Güçlendirme Öncesi Kolon Analizi

Bir okul binasında kat ilavesi ve güçlendirme planlanıyor. Proje öncesinde mevcut kolonların dayanımı belirlenmek isteniyor. Kısıtlı sayıda karot alınıyor ve ek olarak Schmidt çekici testleri uygulanıyor. Binadaki tüm kolonların dört yüzünden R değeri alınıyor. Sonuçlar, her kolondaki dayanım farklılıklarını ortaya çıkarıyor. Örneğin bodrum kat kolonları daha zayıf görünüyor. Bu durum, zayıf vibrasyon veya soğuk derz nedeniyle oluşabiliyor. Elde edilen verilerle güçlendirme öncelikleri belirleniyor. Böylece kaynaklar daha etkin şekilde kullanılıyor.

Tarihi Yapılarda Schmidt Çekici Uygulama Örnekleri

Tarihi yapıların analizi, yapı dokusuna zarar vermeden gerçekleştiriliyor. Schmidt çekici bu amaçla yaygın şekilde kullanılıyor. Test, yapı elemanlarının yüzey sertliğini ölçerek malzeme dayanımı hakkında bilgi veriyor.

Thorverton Köprüsü Restorasyonu (İngiltere, 1908)

İngiltere’deki 1908 yapımı Thorverton Köprüsü restorasyona alınıyor. Yapı kültürel miras özelliği taşıdığı için sınırlı karot alınabiliyor. Bu nedenle geniş alanlarda Schmidt çekici testi uygulanıyor. Köprünün ayakları ve kirişlerinden R değerleri toplanıyor. Test sonuçları, betonun düşük dayanımlı olduğunu gösteriyor. Özellikle açıkta kalan kısımlarda dayanım daha düşük çıkıyor. Restorasyon projesi bu sonuçlara göre şekilleniyor. Zayıf bölgelere güçlendirme uygulanıyor. Bu vaka, tarihi yapılarda testin önemini gösteriyor.

Floransa’da Kumtaşı Yüzey Bozunma İzlemesi (2023)

İtalya’nın Floransa kentinde yapılan bir çalışmada, tarihi binalardaki kumtaşı elemanlar analiz ediliyor. Araştırmacılar, bu taşlarda atmosferik etkiler sonucu oluşan bozulmaları inceliyor. Schmidt çekici ile yüzey sertliğini ölçüyor. Aynı alanlarda ultrasonik hız ölçümleri de yapılıyor. R değeri ile taşın bozulma derecesi arasında ilişki kuruluyor. Maruz kalmış yüzeylerde değer düşüyor. Korunaklı bölgelerde ise R değeri yüksek oluyor. Bu analiz, bakım planları için temel oluşturuyor. Hangi bölgelerde müdahale gerektiği önceden tahmin ediliyor.

Polonya’da Tarihi Tuğla Duvarların İncelenmesi

Yüzyıldan kalma tuğla binalarda malzeme dayanımı belirlenmek isteniyor. Karot alma imkânı sınırlı olduğu için SilverSchmidt çekici ile test yapılıyor. Farklı katlarda ve yönlerde tuğla duvarlardan R değerleri alınıyor. Araştırmacılar, zemin kat tuğlalarının daha dayanıklı olduğunu gözlemliyor. Bu farkı, üretim kalitesi veya çevresel etkilerle açıklıyor. Elde edilen verilerle literatürdeki denklemler yardımıyla basınç dayanımı tahmin ediliyor. Ayrıca sonuçlar, sınırlı laboratuvar verileriyle uyumlu çıkıyor. Bu yöntemle büyük ölçekli tarihi yapılarda genel bir durum tespiti yapılabiliyor.