Ticari gemiler, küresel ekonominin damarlarından biri olarak hayati bir rol üstlenir. Bu yüzden sürekli, yani 7 gün 24 saat hareket halinde olmaları şarttır. Fakat denizcilik, doğası gereği pek çok risk barındırır. Gemiler kazaya uğrayabilir, karaya oturabilir ya da korozyonla karşı karşıya kalabilir. Gemi gövdesinde meydana gelen bir yırtık ya da çatlak, tüm operasyonların askıya alınmasına neden olur. İşte bu noktada geleneksel yaklaşımlardan biri olan kuru havuz (dry dock) akla gelir. Ancak bu yöntem haftalar süren bir süreçtir. Milyon dolarlık zaman ve liman masraflarını da beraberinde getirir. Neyse ki, günümüzün modern su altı teknolojileri bu sorunu kökten çözebilmektedir. Gemi tamirinde su altı kaynak (underwater welding), geminin seyahatine ara vermeden devam etmesini sağlar. En hızlı ve etkili acil müdahaledir. Firmamız, geminiz nerede bulunursa bulunsun, limana gitmeye gerek kalmadan su altı kaynak hizmeti sunar. Deneyimli dalgıç-kaynakçı ekibimiz, geminizin “off-hire” (kiralama dışı) süresini mümkün olduğunca kısaltır.
Acil Durum: Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak Neden Gerekli?
Gemi gövdesi bir darbe aldığında zamanla yarış başlar. Birçok acil senaryo, tamir sürecinde su altı kaynak operasyonunu şart koşar.
1. Kaza ve Çarpışma Hasarları (Gövde Yırtıkları)
En yaygın senaryo şu şekildedir: Bazen gemi rıhtıma çarpar. Bazen başka bir gemiyle çarpışır ve gövdede yırtılmalara yol açar. Nadiren de sığ sularda kayalara sürtünür ve karaya oturur. Bu tür kazalar, geminin gövdesinde (karina) ani yırtıklara ya da deliklere neden olur. Bu durum (veya Bu kazalar), su alımını tetikler. Su girişi başladığında, geminin batmasını önlemek için acil bir müdahale şart hâline gelir. Dalgıç ekibimiz, yırtık bölgeye hızla yönelir. Su altı kaynak tekniğiyle geçici ya da kalıcı bir yama (patch) uygular.
2. Korozyon Hasarı ve Delinmeler
Gemi sacı, tuzlu su ve sürekli hareket nedeniyle zamanla korozyona uğrar.
3. Pervane veya Dümen (Propeller/Rudder) Hasarları
Gemilerin sevk sistemleri de bir tehlike çemberi içindedir. Suda süzülen halatlar, balık ağları ya da enkaz kalıntıları, pervane (propeller) etrafına dolaştırılabilir. Bu durum pervane kanatlarını ve şaft sistemini (stern tube) zedeleme riskini beraberinde getirir. Aynı zamanda dümen palasına (rudder) da çarpma ya da sürtünme yüzünden zarar verilebilir. Bu bölgeler genellikle kesim ya da mekanik müdahale gerektirir. Ekibimiz zaman zaman su altı kaynak tekniğiyle bu yapıların destek braketlerini tamir etmeyi tercih eder.
4. Sınıflandırma Kuruluşu Talepleri ve Geçici Onarımlar
Modern denizcilik katı kurallara tabidir.Bu, gemi sahibinin milyonlarca dolarlık zarardan korunmasını sağlar.
Sualtı Kaynağının Zorlukları: Fizik Kurallarına Karşı Mücadele
Denizaltı gemi tamirinde kaynak yapmak, kara üzerindeki kaynak işlemine göre çok daha zahmetlidir. Dalgıç-kaynakçılar, suyun ve basıncın fiziksel zorluklarına karşı her gün mücadele verir.
1. Yüksek Basınç (Hiperbarik Etki)
Derinlik arttıkça, suyun basıncı hızla artar.
2. Hızlı Soğuma Etkisi (Quenching)
Su altı kaynağındaki en büyük zorluk suyun ısı iletkenliğidir. Su, çelikten neredeyse yirmi kat daha çabuk ısı çeker. Kaynak işlemi gerçekleştiği anda eriyen metal (kaynak banyosu) ani bir soğutma dalgası gibi suya maruz kalır. Bu sürece “hızlı soğuma” (quenching) adı verilir. Ne yazık ki bu durum, dikişin aşırı sert ve kırılgan (brittle) hâle gelmesine yol açar. Sonuçta kaynak esneklik kaybeder. Ufak bir darbeyle bile kırılabilmektedir.
3. Hidrojen Kırılganlığı
Kaynak arkının kavurucu sıcaklığı, su molekülünü (H₂O) hidrojen (H₂) ve oksijen (O₂) atomlarına ayırır. Serbest kalan bu hidrojen atomları, eriyik hâlde bulunan metalin içine nüfuz eder. Metal soğudukça içinde hapsolur. Sonuçta, metalin içinde mikroskobik çatlakların oluşmasına yol açar. Uzmanlar bu olaya “hidrojen kırılganlığı” (hydrogen embrittlement) adını verir. Bu süreç, kaynağın dayanımını ciddi biçimde zayıflatabilir. Bu yüzden, su altı kaynak teknikleri hidrojen girişimini önleyici önlemler almalıdır.
4. Sıfır Görüş ve Akıntı
Üstelik dalgıç-kaynakçılar, çoğu zaman çamurlu liman sularında ya da derin denizin karanlık boşluğunda çalışırlar. Görüşün tamamen kapalı olduğu “sıfır görüş” koşullarında, kaynakçı yalnızca dokunma duyusuna güvenir. Kaynakçı, yalnızca dokunma duyusuna güvenir ve birikmiş tecrübesine dayanmak zorundadır. Öte yandan, güçlü deniz akıntıları dalgıcın bir noktada sabit kalmasını zorlaştırır. Bu da nihayetinde kaynak kalitesinde bozulmalara sebep olur.
Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak Yöntem 1: Islak Kaynak (Wet Welding) – Acil Müdahale
Su altı kaynak için iki temel teknik vardır. Gemi tamirinde ekiplerimiz en çok “ıslak kaynak” yöntemini kullanır. Bu, mevcut seçenekler arasında en hızlısıdır.
Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak: Islak Kaynak Nedir?
Islak kaynak, dalgıcın suyun içinde doğrudan kaynak yapması demektir. Bu süreçte dalgıç, su geçirmez özel bir kaplamaya sahip su altı kaynak elektrodu kullanır. Ekiplerimiz ise bu işlemi standart bir SMAW kaynak makinesiyle gerçekleştirir.
Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak: Nasıl Çalışır?
Dalgıç, kaynağın arkını ateşlediğinde, elektrotun çevresindeki özel kaplama alev alır. Bu alev, anlık bir gaz balonu (kabarcığı) meydana getirir. Gaz balonu, kaynak banyosunu kısa bir süreliğine sudan izole eder. Ancak bu izolasyon tam anlamıyla güvenli bir bariyer oluşturmaz. Ardından dalgıç, kaynak torcunu suyun içinde yönlendirerek işlemi tamamlar.
Avantajları ve Dezavantajları
- Avantajları (Gemi Tamiri İçin Neden İdeal?): Hız ve esneklik en büyük avantajımızdır. Gemi yanaşır yanaşmaz ekiplerimiz sadece birkaç dakika içinde müdahale edebilir. Bunun için özel bir habitat ya da pahalı ekipman gerekmez. Ulaşılabilirlik: Dalgıç, gemi karinası gibi karmaşık geometrik şekillere zahmetsizce kaynak uygulayabilir. Eğimli yüzeyler ya da köşeler sorun oluşturmaz.
- Dezavantajlar (Neden Çoğu Zaman Geçicidir?): Düşük Kalite: Hızlı soğuma ve hidrojen kırılganlığının etkisiyle kaynak kalitesi istenen seviyenin altına düşer. Bu da dikişin kırılgan ve gözenekli olmasına yol açar. Sınırlı Onay (Class): Düşük kaliteyi gerekçe gösteren sınıflandırma otoriteleri, ıslak kaynağı kalıcı bir onarım olarak onaylamaz. Bu nedenle teknik ekibimiz, su altı kaynağı çoğunlukla geçici tamiratlar çerçevesinde kullanır. Geminin en yakın kuru limana ulaşmasını sağlayacak yamaları bu yöntemle uygular.
Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak Yöntem 2: Kuru Hiperbarik Kaynak – Kalıcı Çözüm
Kritik altyapılarda (petrol hatları gibi) kalıcı ve üstün nitelikli bir su altı kaynağı gerektiğinde, tek çare “kuru kaynak” yöntemidir. Fakat ekiplerimiz, gemi tamiri sırasında bu yöntemi çok nadiren tercih eder. Çünkü maliyeti ve süresi oldukça uzundur. Bu nedenle genellikle gemiyi kuru bir havuza almak, daha ekonomik bir seçenek sunar.
Hiperbarik Kaynak Nedir?
Hiperbarik kaynak, dalgıcın su altı kaynak işini, suyun içinde ama kuru bir ortamda yapmasını sağlayan bir tekniktir. Bu amaçla mühendislerimiz, “habitat” (yaşam alanı) ya da “kaynak odası” olarak adlandırılan, geniş, pozitif basınçlı çelik bir oda tasarlar. Ekiplerimiz bu odayı, onarılması gereken boru ya da yapının etrafına sıkıca kenetleyerek konumlandırır.
Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak: Adım Adım Habitat Kaynağı Operasyonu
Denizaltı boru hattı onarımı gibi karmaşık işlerde kullanılan bu süreç, ileri düzey mühendislik gerektirir.
- Mühendislik ve İmalat: Uzman mühendislerimiz, hasarlı bölgenin gereksinimlerine göre özelleştirilmiş bir habitat tasarlar ve üretir.
- Habitatın İndirilmesi: Operasyon gemisi (DSV), tonlarca ağırlığındaki çelik habitatı, zarar görmüş boru kısmının üzerine dikkat ve incelikle konumlandırır.
- Kenetlenme ve Conta Sistemi: Dalgıçlar, yaşam alanının boruya eksiksiz oturmasını temin eder. Bu sayede sızdırmaz contalar (seals) aktif hâle geçer.
- Suyun Tahliyesi (De-watering): algıçlar, içeriye yüksek basınçlı bir gaz enjekte eder. Genellikle helyum-oksijen karışımı tercih edilir. Bu basınç, odadaki suyu dışarı fırlatarak ortamı kurutur. Böylece kuru bir çalışma alanı sağlanır.
- Kuru Ortamda Yüksek Kalite Kaynak: Dalgıç-kaynakçılar, basınçlı kuru alanı bir atölye havasına çevirir. Tıpkı sıradan bir iş yerinde olduğu gibi üretim yaparlar. Bu koşullar altında, TIG ya da MIG/MAG gibi yüksek kalitede su altı kaynak tekniklerini sorunsuz bir şekilde hayata geçirirler.
- Tahribatsız Muayene (NDT): Kaynak tamamlandıktan sonra ekiplerimiz aynı ortamda NDT (radyografik test/X-Ray, ultrasonik test) uygular. Kaynağın kalitesini %100 teyit edip, API 1104 gibi uluslararası standartlara uygunluğunu belgelerler. Kapsamlı bir rapor sunarlar.
- Avantajları ve Dezavantajları: Avantajı: Kaynak kalitesinde mükemmellik; kalıcı ve yapısal onarım olanağı; hidrojen kırılganlığı ve hızlı soğuma risklerinin tamamen ortadan kalkması. Dezavantajı: Maliyetin olağanüstü derecede yüksek olması; hazırlık ve operasyon aşamalarının uzun zaman alması; teknolojinin son derece karmaşık olması.
Dalgıç-Kaynakçı (Welder-Diver): Elit Bir Uzmanlık
Gemi tamirinde su altı kaynak çalışmalarını sıradan dalgıçlar yürütmez. Bu görev, “dalgıç-kaynakçı” (welder-diver) adıyla anılan elit bir uzman topluluğunun omuzlarındadır. Şirketimizin dalgıç-kaynakçıları iki alanda da uzmanlaşmıştır:
- Profesyonel Dalgıçlık: Profesyonel dalgıçlar, derin deniz koşullarında satürasyonlu ya da satıh destekli dalış tekniklerini sorunsuz ve güvenli bir şekilde uygulayabilir.
- Sertifikalı Kaynakçılık: Karada yürüttükleri kaynak işinin kalitesini, suyun altındaki zorlu koşullarda da aynı titizlikle korumak zorundadırlar. Bu yüzden AWS D3.5 ve ISO 15618 gibi uluslararası standartlara dayalı sertifikalar alırlar.
Hiperbarik bir ortamda çalışmak zorlayıcıdır. Basınç altında helyum solumak, sesimizi Donald Duck’ın incecik tınısına benzer bir hâle getirir. Bu yüzden ekiplerimiz, iletişim kurmak için özel helium unscrambler (ses çözücü) cihazları kullanır. Habitat dar ve sıcak bir alandır. Kısacası, su altı kaynak uzmanlığı, hem fiziksel hem de zihinsel açıdan en yüksek düzeyde dayanıklılık talep eder.
Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak: Gemi Tamirinde Dalış Teknikleri
Ekiplerimiz gemi tamirinde su altı kaynak işlerini genellikle liman ve demir sahası gibi sığ sularda gerçekleştiriyor. Bu koşullar nedeniyle Satürasyon Dalışı (SAT Diving) tekniğini nadiren kullanıyor. Yerine, daha sık olarak Satıh Destekli Dalış (SSD) teknolojisini tercih ediyor.
Gemi Tamirinde Su Altı Kaynak: Satıh Destekli Dalış (Surface Supplied Diving – SSD)
Güvenlik, her şeyin önünde gelir. Batık araçların kurtarılması gibi zorlu ve riskli sualtı görevlerinde ekiplerimiz geleneksel tüplü dalış (SCUBA) tercih etmez. Çünkü SCUBA’nın sınırlı hava stoğu ve iletişim eksikliği bu işlerde yetersiz kalır. Bunun yerine “Satıh Destekli Dalış” (SSD) sistemini devreye sokarız. SSD sayesinde dalış gemisi, dalgıcın bütün ihtiyaçlarını tek bir hortumla (umbilical) karşılar. Aralıksız olarak karşılar. Bu hat hem solunum gazı, hem sesli iletişim, hem de kask kamerasından gelen görüntü akışını taşır. Böylece dalgıcı, su altında saatlerce güvende çalışabilir. Operasyon yöneticisi (Diving Supervisor) da dalgıcıyı gerçek zamanlı izleyip yönlendirmeye devam eder. Bu sayede gemi tamirinde su altı kaynak operasyonu aksamadan, sorunsuz bir şekilde devam eder.
Sonuç: Geminizin Hareket Etmesi İçin Derinlerdeyiz
Gemi tamirinde su altı kaynak, basit bir dalış görevinden çok daha ince bir mühendislik çabası olarak ortaya çıkıyor. Yüksek risk katmanlarıyla örülmüş, en son teknolojiyle donatılmış bütünsel bir operasyonu simgeliyor. Bir geminin limanda takılı kalması ya da kuru havuza alınması, milyonlarca dolarlık bir kayba yol açar. Bu yüzden firmamız, gemi tamirinde su altı kaynak yöntemlerini devreye alarak bu tür kayıpları engelliyor. En sığ sahil sularından en derin demir yataklarına kadar her ortamda hizmet verme kapasitesine sahibiz. IMCA standartlarını temel alan güvenlik felsefemiz ve deneyimli mühendis ekibimizle yanınızda yer alıyoruz. Kısacası, geminizin altyapı bütünlüğünü korumak ve güvenliği temin etmek için, titiz bir dikkat ve içten bir özveriyle görevimizi sürdürüyoruz.
Youtube videolarımızı izlemek için buraya tıklayabilirsiniz.
Daha fazla bilgi almak ve bizimle iletişim kurmak için buraya tıklayabilirsiniz.
